Lekker duurzaam bezig of toch niet?
Je isoleert omdat je wilt verduurzamen: minder stoken, beter voor het milieu. Dan kies je uiteraard het liefst een isolatiemateriaal dat ook milieuvriendelijk en recyclebaar is. Natuurlijke materialen klinken dan erg goed, producten zoals vlas, hennep of schapenwol. Maar op een schip vallen die af, vanwege brandgedrag en vochtgevoeligheid. Opmerkelijk: schapenwol is helemaal geen duurzame keuze want die schapen stoten nogal wat uit, waardoor de milieu-impact groter is dan van bijvoorbeeld steenwol.
Een aardolieproduct wil je uiteraard niet, dus geen EPS en XPS. Deze piepschuimachtige materialen zijn afraders als je milieubewust wilt verbouwen. Voor scheepsisolatie vielen ze eigenlijk ook al af, vanwege de brandveiligheid.
Het populaire PUR is niet de groenste optie
Snel door naar de opties die wel geschikt zijn voor schepen. Gespoten PUR heeft een matige tot slechte milieu-score, afhankelijk van het gebruikte blaasmiddel. Belangrijk bijkomend nadeel: het is niet-recyclebaar en het is haast onmogelijk om het ooit nog netjes van het staal te verwijderen. Dat is wel iets om rekening mee te houden, want wat is de situatie over 20 of 30 jaar? Misschien krijgt het schip een nieuwe functie, een nieuw interieur of bestaat er tegen die tijd een nog beter isolatiemateriaal. Dat kun je niet voorspellen en daarom is het beter om het schip zo te verbouwen dat alles er makkelijk weer uit kan. Het grote voordeel van PUR is de hoge isolatiewaarde, maar staar je hier niet blind op en maak een goede afweging. Misschien is er voldoende ruimte om ook met steenwol een goede isolatielaag te creëren, of zijn platen van PUR, PIR of resolschuim een mogelijkheid, die zijn verwijderbaar mocht dat ooit nodig zijn.
Als je kijkt naar milieuvriendelijkheid en recyclebaarheid is de beste keuze voor scheepstoepassingen glaswol, steenwol of resolschuim. Het maken kost wel energie en er komt ammoniak bij vrij, maar de grondstoffen bestaan grotendeels uit hergebruikte en veel voorkomende grondstoffen (vulkanisch gesteende, glas). Resol wordt gemaakt uit fenolhars oftewel bakeliet. Dat is weliswaar een kunststof, maar van alle isolatiematerialen op basis van kunststof is het de minst milieubelastende en het heeft ook nog eens de hoogste isolatiewaarde.
Tip Meer over isolatie en milieu op de website van Milieu Centraal. Bedenk wel dat dit is geschreven voor huizen, dus maak zelf de vertaalslag naar toepassing op een schip.
Last modified: 9 oktober 2022